یک سال و نیم است که دستگاه پیشرفته پت‌‌اسکن برای تشخیص و ارزیابی سرطان وارد مازندران شده، اما به‌دلیل نبود فضای مناسب برای راه‌اندازی آن، در انبار بیمارستان خاک می‌خورد.
پت اسکن یا تصویربرداری توموگرافی با نشر پوزیترون یک روش تصویربرداری پزشکی پیشرفته است که برای بررسی فرآیندهای بیوشیمیایی و متابولیک در بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک به پزشکان کمک می‌کند تا اطلاعات دقیقی درباره عملکرد بافت‌ها و اندام‌ها به‌دست بیاورند، به ویژه برای تشخیص و پیگیری درمان بیماری‌های مختلف سرطان.
در شرایطی که هر بیمار سرطانی برای شروع و ارزیابی روند درمان به این اسکن نیاز حیاتی دارد، بیمارانی از سراسر مازندران برای دسترسی به این خدمت ناچار به سفر به تهران هستند؛ هزینه‌های سرسام‌آور درمان، هزینه‌های سنگین سفر، و خستگی جسمی ناشی از رفت و برگشت‌های مکرر، بیماران سرطانی این استان را تحت فشار مضاعف قرار داده است.
نبرد بیماران سرطانی مازندران برای دستیابی به پت اسکن
نبود دستگاه پت‌‌اسکن در استان مازندران مشکلات زیادی را برای بیماران سرطانی این منطقه به وجود آورده است، بیمارانی که برای تشخیص و پیگیری دقیق‌تر، سختی سفر را در کنار سختی بیماری مجبورند به جان خریداری کنند. در این گزارش با آقای محمود رضایی، یکی از بیماران مبتلا به سرطان از شهرستان ساری گفت‌وگو کردیم که به‌خاطر نبود این دستگاه، سفرهای مکرر به تهران را تجربه می‌کند.
آقای رضایی، 55 ساله و پدر دو فرزند، از سه سال پیش با تشخیص سرطان روده دستوپنجه نرم می‌کند. او در گفت‌وگو با خبرنگار ما از سختی‌های این سفرها و تأثیرات آن بر زندگی و درمانش می‌گوید: «هر سه ماه یک بار برای پت اسکن باید به تهران بروم. با وضعیت جسمی که دارم، این سفرها واقعاً آزاردهنده است. بدنم ضعیف است و تحمل مسیر طولانی برایم دشوار شده. از طرف دیگر، هزینه‌های رفت‌و‌آمد، اقامت در تهران و مخارج اضافی سفر فشار زیادی به خانواده‌ام وارد می‌کند.»
وی ادامه می‌دهد که این وضعیت برای بسیاری از بیماران دیگر نیز دردسرساز شده است: «این فقط مشکل من نیست؛ بسیاری از بیمارانی که با آن‌ها در تهران صحبت کرده‌ام، از مازندران و دیگر استان‌های شمالی آمده‌اند. برخی از آن‌ها وضعیت مالی خوبی ندارند و توان پرداخت هزینه‌های اضافی سفر و اقامت را ندارند. این مسئله باعث شده که بعضی از بیماران از پیگیری منظم درمان و اسکن‌های تشخیصی صرف‌نظر کنند.»
این بیمار همچنین به مسئله نوبت‌دهی طولانی و انتظار زیاد برای اسکن در بیمارستان‌های تهران اشاره می‌کند: «گاهی برای گرفتن نوبت پت اسکن باید چند هفته صبر کنیم، و این زمان برای بیماری مثل سرطان، یعنی از دست دادن فرصت‌های طلایی درمان.»
آقای رضایی در پایان از مسئولان درخواست کرد تا نسبت به تأمین دستگاه پت اسکن در مازندران اقدام کنند: «اگر دستگاه پت اسکن در استان خودمان بود، این‌قدر دچار مشکلات سفر، هزینه و انتظار نمی‌شدیم. امیدوارم مسئولان صدای ما را بشنوند و برای بیماران مناطق دوردست این امکانات را فراهم کنند.»
پت اسکن یک نوع اسکن هسته‌ای است که با تزریق یک ماده رادیواکتیو (ردیاب) به بدن و اسکن محل تجمع این ماده، تصاویر دقیقی از بافت‌ها و اندام‌ها ایجاد می‌کند. ماده رادیواکتیو به یک ترکیب شیمیایی مانند گلوکز یا آمینواسیدها وصل می‌شود و سپس به بافت‌های بدن می‌رود. این روش به‌ویژه در تشخیص تومورها و ارزیابی فعالیت سلول‌های سرطانی مفید است.
کمبود دستگاه پت اسکن در استان مازندران، بیماران سرطانی این منطقه را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است. این بیماران ناچارند برای تشخیص و پیگیری سفرهای دوره‌ای داشته باشند و این موضوع آن‌ها را از نظر جسمی، روحی و مالی تحت فشار قرار داده است. در ادامه مصاحبه‌ای با خانم زهرا محمدی، 48 ساله از شهرستان بابل، که به سرطان سینه مبتلاست، ترتیب می‌دهیم.
خانم محمدی که از دو سال پیش با سرطان سینه دستوپنجه نرم می‌کند، از سفرهای مداوم خود به تهران برای انجام پت اسکن می‌گوید: «هر سه تا شش ماه یک‌بار مجبورم به تهران بروم. تنها با پت اسکن می‌شود وضعیت دقیق بیماری را سنجید و روند درمان را پیگیری کرد، اما این‌قدر مسیر طولانی و خسته‌کننده است که همیشه بعد از این سفرها چند روز مریض می‌شوم.»
او همچنین به هزینه‌های بالای این سفرها اشاره می‌کند: «هر بار که می‌روم، حداقل چند روز باید در تهران بمانم. هزینه‌های رفت و برگشت و اقامت در تهران خیلی زیاد شده است و بیشتر وقت‌ها مجبوریم در مسافرخانه‌های ارزان اقامت کنیم که شرایط خوبی ندارند. از طرفی، همراه بردن یکی از اعضای خانواده هم ضروری است، و همین باعث می‌شود هزینه‌ها دو برابر شود. گاهی به خاطر این هزینه‌ها، واقعاً نمی‌دانم که بتوانم درمانم را ادامه دهم یا نه.»انتظار طولانی و ناامیدی
خانم محمدی درباره زمان انتظار برای نوبت پت اسکن در بیمارستان‌های تهران می‌گوید: «این دستگاه‌ها خیلی شلوغ هستند و گاهی باید هفته‌ها برای نوبت صبر کنم. این انتظار واقعاً اعصابم را به‌هم می‌ریزد؛ وقتی سرطان داری، هر لحظه برایت مهم است، و هر تأخیری در روند درمان، نگرانی‌های بزرگی ایجاد می‌کند.»
او از مسئولان درخواست می‌کند که این دستگاه حیاتی را در استان فراهم کنند: «در مازندران هم بیماران زیادی داریم و واقعاً به این دستگاه نیاز داریم. اگر پت اسکن در خود مازندران بود، هم در زمان و هم در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شد و می‌توانستیم بدون نگرانی از تشخیص و درمان درست استفاده کنیم.»
بیماران و خانواده‌هایشان از نبود امکانات تشخیصی پیشرفته مانند پت اسکن در استان مازندران ناراضی هستند و معتقدند که با توجه به تعداد بیماران سرطانی در این منطقه، نیاز به وجود چنین دستگاه‌هایی در استان ضروری است. آن‌ها از مسئولان درخواست دارند که این دستگاه‌ها را در استان فراهم کنند تا نیازی به سفر به تهران نداشته باشند و از فشارهای جسمی و روحی آن‌ها کاسته شود.
"پت اسکن در مازندران خاک می‌خورد، بیماران در رنج و انتظار"
استان مازندران، به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی پزشکی شمال کشور، با وجود دریافت دستگاه پت اسکن، همچنان از عدم بهره‌برداری از این تکنولوژی تشخیصی حیاتی رنج می‌برد. در گفت‌وگویی با دکتر سخایی فوق تخصص در امور انواع تصویربرداری پزشکی و رادیولوژی و سونوگرافی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مسائل مربوط به عدم استفاده از این دستگاه و اهمیت آن برای بیماران سرطانی در استان بررسی شد.
سخایی در ابتدا توضیح داد که دستگاه پت اسکن، یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های روز دنیا در زمینه تشخیص و ارزیابی وضعیت متابولیکی سلول‌های سرطانی است. این دستگاه، علاوه بر تشخیص فعالیت سلول‌های سرطانی، توانایی دارد که خوش‌خیم یا بدخیم بودن ضایعه را نیز مشخص کند.
وی افزود: «این تکنولوژی می‌تواند به‌دقت نشان دهد که آیا ضایعه سرطانی در بدن بیمار فعال است یا خیر و در هر مرحله از درمان، اطلاعات دقیقی از وضعیت پیشرفت یا کاهش ضایعات سرطانی ارائه دهد. اصولاً هر بیمار سرطانی باید در سه مرحله شامل شروع درمان، در حین درمان، و پایان درمان از این دستگاه استفاده کند.»
در سال‌های اخیر، با پیشرفت در حوزه تجهیزات پزشکی و درمان سرطان، تعداد دستگاه‌های پت اسکن در ایران افزایش یافته است. دستگاه‌های پت اسکن معمولاً در بیمارستان‌های بزرگ و مراکز تخصصی سرطان مستقر هستند. با این حال، به دلیل هزینه بالا و نیاز به زیرساخت‌های مناسب، هنوز تعداد این دستگاه‌ها در ایران محدود است و در برخی شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و شیراز بیشتر متمرکز هستند.
به گفته دکتر سخایی، در حالی که این دستگاه با هدف بهره‌برداری از آن در استان مازندران وارد شده است، یک سال و نیم است که در بیمارستان امام خمینی ساری بلااستفاده مانده و در انبار دپو شده است. این در حالی است که بیماران سرطانی از شهرهای مختلف مازندران برای انجام پت اسکن مجبورند به تهران یا سایر شهرها سفر کنند و این موضوع علاوه بر هزینه‌های بالا، مشکلات جسمی و روانی زیادی را برای آن‌ها به وجود آورده است.
وی با اشاره به علت عدم بهره‌برداری از دستگاه، خاطرنشان کرد: «این دستگاه بدون آماده‌سازی فضای فیزیکی مناسب وارد استان شد. طبق استانداردهای نصب و بهره‌برداری، مکانی که دستگاه پت اسکن در آن قرار می‌گیرد، باید از نظر ایمنی و ساختار فیزیکی ویژه‌ای ساخته شود و هزینه این فضای فیزیکی بالغ بر 18 میلیارد تومان برآورد شده است. نبود این زیرساخت‌ها دلیل اصلی عدم استفاده از دستگاه بوده است.»
تشکیل کانون خیران برای بهره گیری از پت اسکن
در ادامه، دکتر سخایی از تشکیل یک کانون خیرین با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مازندران خبر داد که هدف آن تأمین هزینه‌های لازم برای ساخت فضای مناسب جهت نصب دستگاه پت اسکن است.
او ابراز امیدواری کرد که با کمک خیرین و مسئولان دانشگاهی، این دستگاه به‌زودی به بهره‌برداری برسد و از مشکلات بیماران سرطانی در استان کاسته شود.
وضعیت بیماران سرطانی در مازندران و نیاز آن‌ها به خدمات تشخیصی پیشرفته، به‌ویژه پت اسکن، نشان‌دهنده چالش‌های جدی در حوزه بهداشت و درمان این استان است. بیماران در حال حاضر برای دریافت خدمات ضروری خود، مجبور به سفر به تهران هستند که این موضوع نه‌تنها هزینه‌بر، بلکه از نظر جسمی و روحی نیز فشار مضاعفی به آن‌ها وارد می‌کند.
با وجود وجود دستگاه پت اسکن در انبار بیمارستان امام خمینی ساری، عدم راه‌اندازی این دستگاه به دلیل کمبود فضای مناسب و تأمین هزینه‌های مورد نیاز برای نصب و بهره‌برداری که به معضلی جدی تبدیل شده است. این دستگاه، که می‌تواند نقش کلیدی در تشخیص و پیگیری سرطان ایفا کند، به‌دلیل عدم دسترسی، فرصت‌های درمانی بیماران را محدود کرده و نیاز به اقدام فوری دارد.
مسئولان بهداشت و درمان استان و خیرین محلی باید به این وضعیت توجه کنند و تلاش کنند تا این دستگاه به‌زودی به بهره‌برداری برسد. تأمین زیرساخت‌های لازم و همکاری برای راه‌اندازی پت اسکن می‌تواند به کاهش فشارهای روانی و مالی بر بیماران کمک کند و کیفیت درمان آن‌ها را بهبود بخشد.
امید است که با تلاش‌های مشترک، این دستگاه به‌زودی فعال شود و بیماران سرطانی مازندران بتوانند از خدمات بهتری بهره‌مند شوند و به درمان‌های خود با آرامش بیشتری ادامه دهند.
منبع : خبرگزاری تسنیم
